Een plek voor jezelf, waar kan dat nog? Waar veel bestemmingen leiden onder de druk van grote groepen mensen die in de rij staan voor die ene insta-waardige foto, zijn er nog genoeg bijzondere en onontdekte bestemmingen op de wereld. Een voorbeeld hiervan is het Spaanse platteland, waar veel inwoners zijn vertrokken op zoek naar betere economische en werkgelegenheidskansen en waar de natuur hoogtij viert. Wil je een duurzamere reisbestemming kiezen én iets nieuws ontdekken, bezoek dan eens het Spaanse platteland. Lees hier waarom!
Waarom het Spaanse platteland?
Bij Spanje denken de meeste mensen al snel aan zon, zee, strand en waarschijnlijk Barcelona of Madrid. Maar Spanje heeft zoveel meer te bieden. Wist je bijvoorbeeld dat Spanje een van de meest biodiverse landen van de Europese Unie is? Het omvat vier van de negen biogeografische regio’s van de Europese Unie: de Atlantische, de Alpiene, de Mediterrane en de Macronesische regio. Daarmee is het een van de 25 biodiversiteitshotspots in de wereld! Het land is dus rijk aan bijzondere landschappen. Daarbinnen vind je pittoreske dorpjes, lokale streekgerechten, en (meestal) goed weer. De perfecte ingrediënten voor je volgende vakantiebestemming. Bovendien is Spanje niet alleen tijdens de zomermaanden een bezoekje waard, sterker nog juíst in de andere seizoenen is het extra bijzonder vanwege de rust en aangenamere temperaturen.
Waarom is dit een duurzame keuze?
Spanje kampt met een sterke ontvolking, maar dit geldt alleen voor bepaalde gebieden. Volgens de Spaanse minister voor territoriaal beleid woont 90% van de Spaanse bevolking op 30% van de totale oppervlakte van het land. De andere 10% is verspreid over de overige 70% van het land. Dit resulteert in een bevolkingsdichtheid van slechts 14 inwoners per vierkante kilometer, waar in Spanje soms ook naar gerefereerd wordt als “de demografische woestijn“. In sommige gevallen is de bevolking in plaatsen op het platteland tot 90% gedaald, waardoor deze bijna leeg zijn en in sommige gevallen volledig zijn verlaten.
Mensen verlaten vooral het platteland om naar de kustgebieden of de steden te verhuizen, zoals te zien is op de kaart. Terwijl sommige delen van Spanje leeg raken (blauwe delen op de kaart), raken andere overvol (rode delen op de kaart). Tegelijkertijd zijn de meeste van deze overvolle gebieden ook de meest aantrekkelijke voor toeristen om te bezoeken. Het toerisme komt hier bovenop de druk van lokale bevolking, zeker bij strandbestemmingen zoals Barcelona waar overtoerisme, vooral tijdens de zomermaanden, een groot probleem is.
Door een minder bekend en minder druk gebied in Spanje te bezoeken, kun je een deel van de druk van die bestemmingen wegnemen en tegelijkertijd de lokale economie steunen van de gebieden die dat het meest nodig hebben. Omdat het platteland dunbevolkt is, loopt het werkloosheidspercentage hier soms op tot 24%.
Hoe kun je als toerist op een duurzame manier bijdragen?
Er zijn zoveel prachtige en onbekende regio’s te ontdekken in Spanje. Wat dacht je bijvoorbeeld van een bezoek aan het prachtige Castilla y Leon, Navarra, Asturië of Galicië? Dit zijn allemaal gebieden met een lage bevolkingsdichtheid en hoge werkloosheidsgraad. Meer toeristen betekent echter niet altijd direct meer geld en banen voor de lokale bevolking. Door geld uit te geven aan lokale bedrijven, zoals bakkerijen, cafés en supermarkten, zorg je ervoor dat economische voordelen op deze bestemming terecht komen. Doordat je gebruik maakt van lokale voorzieningen is er tegelijkertijd een grotere kans dat ze kunnen blijven bestaan. Daarnaast krijg je door in lokale accommodaties te verblijven en activiteiten bij lokale ondernemers te boeken, vaak ook een persoonlijkere ervaring. Overweeg tot slot om buiten het seizoen te reizen om de lokale economie het hele jaar door te steunen.
Wij hadden bijvoorbeeld een heerlijk verblijf in een ‘casa rural’ (landelijk huis), in Serra, op slechts een uur van Valencia in november. De accommodatie is gecertificeerd door de lokale overheid om het toerisme in het gebied te stimuleren en we werden er hartelijk ontvangen met veel advies over wat er in de omgeving te doen is. Het huis lag midden in het mooie plaatjse en van daaruit was het maar een klein stukje lopen naar talrijke wandelroutes en de ruïnes van het kasteel van Serra.
Als je meer wilt weten over de ontvolking van Spanje en het vroegere plattelandsleven, dan is een bezoek aan Mas Blanco (San Augustín) in de regio Aragón, zeker de moeite waard. Mas Blanco is een verlaten plaatsje waar vereniging Recartografías enkele gebouwen heeft gerestaureerd om de geschiedenis ervan te laten zien, waaronder een klein museum waar je kunt leren over het plattelandsleven en de duurzame praktijken die vroeger gebruikt werden.
Door een paar maanden in Spanje door te brengen en enkele van de minder bekende gebieden te ontdekken, heb ik zoveel geleerd over de culturele en natuurlijke rijkdom van het land. Ik was me niet bewust van de diversiteit en de prachtige landschappen in het land die elk uur compleet anders kunen zijn. Dus voor wie zich wil laten verrassen en plaatsen buiten de Costa Blanca en Barcelona wil ontdekken: kies duurzaam en geniet van alles wat het Spaanse platteland te bieden heeft!