Duurzaam op reis, met het vliegtuig, auto, bus of trein?

Wat is de meest duurzame vervoeroptie? Het antwoord op deze vraag lijkt voor de hand te liggen. We weten allemaal dat reizen per vliegtuig de slechtste optie is en reizen per trein de beste optie, toch? Het ligt echter iets genuanceerder dan dat. Tot mijn eigen verbazing stoot reizen met de auto in sommige gevallen meer CO2 uit dan reizen met het vliegtuig! En wist je dat de veerboot nemen nog duurzamer is dan in de trein stappen? In deze blogpost geef ik heldere inzichten in welke reisoptie je moet kiezen voor je volgende duurzame reisavontuur.

Vliegen vs. reizen met de auto
Sinds de term vliegschaamte geïntroduceerd is in 2018 zijn steeds meer mensen zich bewust gaan worden van de negatieve impact van vliegreizen waardoor het een slechter imago heeft gekregen. Als gevolg daarvan hebben een aantal mensen zich voorgenomen om minder te vliegen, of zelfs een heel jaar helemaal niet meer te vliegen.

Jaarlijks produceert de luchtvaartindustrie ongeveer 2,5% van de wereldwijde CO2-uitstoot. Als we kijken naar de CO2-uitstoot van vliegreizen per inwoners van een land, dan zien we vooral in landen met hogere inkomens dat de individuele bijdrage relatief hoog is. In de meeste West-Europese landen, de Verenigde Staten en Canada is de gemiddelde persoon bijvoorbeeld verantwoordelijk voor een CO2-uitstoot tussen de 500 en 800 kg per jaar.

Tot mijn verbazing bleek na een kort onderzoek dat vliegen niet altijd de slechtste optie is als het gaat om CO2-uitstoot. In sommige gevallen produceert reizen met de auto meer CO2 voor dezelfde bestemming. Dit geldt voor bestemmingen op 1400 kilometer en meer. Als ik bijvoorbeeld alleen zou reizen van Amsterdam naar Valencia in Spanje, zou reizen per vliegtuig 311 kg CO2 per persoon produceren. Reizen met de auto zou daarentegen leiden tot een CO2-uitstoot van 410 kg C02 per persoon. Dit verschil in CO2 uitstoot wordt groter naarmate er meer kilometers alleen gereden worden. Ondanks dat beide opties niet duurzaam zijn, is het dus wel zo dat reizen met vliegtuig in dit geval voor een lagere C02 uitstoot zorgt.

Het lijkt niet heel waarschijnlijk dat je bijna 2000 kilometer alleen in de auto gaat rijden. Maar ook voor bestemmingen die relatief dichtbij zijn, is de impact van vliegen en reizen met de auto nagenoeg gelijk. Als we bijvoorbeeld kijken naar bestemmingen die zo’n 500 kilometer verwijderd zijn, wat slechts 5 uur rijden is (bijvoorbeeld Amsterdam – Parijs), dan blijkt dat de CO2-impact van vliegen en auto nauwelijks verschillen met zo’n 100-120kg CO2 per persoon. Dit toont aan dat vliegreizen niet de enige manier van reizen met een grote CO2 uitstoot is en dat we voorzichtig moeten zijn om aan te nemen dat reizen met de auto altijd de duurzamere optie is.

Wanneer is reizen met de auto duurzamer?
Ondanks dat autorijden niet altijd de meest duurzame optie is, leidt het in de meeste gevallen wel tot de laagste C02-uitstoot per persoon. In de eerste plaats omdat je door te kiezen voor de auto als vervoermiddel automatisch kiest voor bestemmingen dichter bij huis.  Je reist hoogstwaarschijnlijk niet met de auto naar de andere kant van de wereld, dus als je tussen bestemmingen kiest op basis van wat er met de auto mogelijk is, kom je automatisch uit bij de duurzamere optie. Alleen met de auto op reis gaan is in de meeste gevallen dus niet echt een duurzame optie maar dit verandert snel naarmate er meer passagiers aan de auto toegevoegd worden. Reizen met twee personen of meer per auto leidt altijd tot een lagere ecologische voetafdruk. Met slechts twee personen is het verschil niet zo groot, zeker niet voor bestemmingen die tussen de 1500 – 2000 kilometer verwijderd zijn maar vanaf drie personen per auto maak je echt een verschil! Die reis naar Valencia zorgt nu nog maar voor een CO2 uitstoot van 102,5 kilogram C02 per persoon. Weinig reisgenoten? Kijk eens naar initiatieven zoals BlaBlaCar en voeg meer mensen toe aan je reis. Hierdoor verklein je niet allen de ecologische voetafdruk van je reis, maar ontvang je tegelijkertijd ook nog wat geld voor benzine.

De absolute winnaars: trein, bus en… ferry!
Dit komt waarschijnlijk niet als een verrassing, maar reizen met de trein of bus zorgt voor de minst hoge C02 uitstoot per reis en komt daarmee dan ook als onbetwiste winnaar uit de bus. Die reis naar Valencia met de trein zorgt in dit geval gemiddeld nog maar voor een C02 uitstoot van 67,6 kilogram per persoon. Voor langeafstand bussen komt dit over het algemeen neer op dezelfde hoeveelheid C02 uitstoot. Het maakt in dit geval niet uit hoever je reist en met hoeveel personen. Wanneer een treinreis of busreis mogelijk is, is dit absoluut de meeste duurzame keuze om te maken wat betreft vervoer. Maar wist je al dat het nemen van de veerboot een nog duurzamere optie is als die beschikbaar is? (Niet te verwarren met een cruise die de grootste vervuiler is van allemaal!). Door een van deze transportopties te kiezen, verklein je je ecologische voetafdruk tot wel 90% per reis. Weet je niet zeker welke optie het beste is voor uw reis? Bekijk EcoPassenger (voor bestemmingen in Europa) om de verschillende vervoermiddelen te vergelijken.

Als vuistregel geldt: kies in eerste instantie voor bestemmingen waar je met de bus, trein of veerboot naartoe kunt reizen. Is dit niet mogelijk? Kies er dan voor om met de auto te reizen met twee of meer personen. Toch vliegen? Vermijd dan in ieder geval overstappen (iedere tussenstop voegt ongeveer 100 kg CO2 toe per persoon toe aan de reis), vlieg economy class en overweeg om je CO2 uitstoot te compenseren.

CO2 uitstoot per km per vervoermiddel. Bronnen vind je hier en hier, via EcoReizen